GDYNIA

[Catadero]

Pierwsza wzmianka o Gdyni pochodzi z 1253 roku. Wymieniona zostaje miejscowość GDINA jako wieś należąca do Cystersów. 130 lat później ta rolniczo-rybacka wieś została podarowana świeżo sprowadzonemu na te tereny zakonowi Kartuzów.
Pierwszy plan budowy portu w Gdyni powstał w 1634 roku (port wojenny dla floty Władysława IV) lecz nie został zrealizowany.
Po pierwszym rozbiorze Gdynia przeszła pod panowanie pruskie i pozostawała pruska do końca pierwszej wojny światowej. Po zakończeniu wojny zaczęli napływać tu Polacy a w 1919 wybrano pierwszego polskiego wójta wsi Gdynia. Został nim Jan Radtke.
10 lutego 1920 roku na mocy postanowień Traktatu Wersalskiego przyznano Polsce 140 kilometrów wybrzeża wraz z Gdynią. Pierwszy spis ludności dokonany w 1921 zawiera liczbę 1268 osób a gdy 10 lutego 1926 roku Gdynia otrzymała prawa miejskie liczyła już 12 tysięcy mieszkańców. W międzyczasie otwarto tymczasowy port, który rozpoczął działalność od przyjęcia statku SS Kentucky pod francuską banderą.
W latach dwudziestych Gdynia rozpoczęła swój dynamiczny rozwój. I nie obyło się bez afer. Największą była chyba ta z budowaniem gmachu Poczty Głównej (stoi do dzisiaj). Z zaplanowanych na budowę miliona sześciuset tysięcy złotych wydano... cztery miliony osiemset tysięcy. Mniej więcej tyle ile kosztowało wybudowanie Opery Paryskiej. Kierujący budową Edward Ruszczewski za "przekręty" trafił do więzienia.
W roku 1930 uruchomiono pierwszą linię pasażerską na trasie Gdynia-Nowy Jork.
W maju 1936 roku liczba mieszkańców Gdyni wynosiła 83 tysiące a według ostatniego spisu z 1939 roku-już 127 tysięcy.
25 sierpnia 1939 r. na placu Grunwaldzkim w Gdyni wystąpił Jan Kiepura. Dochód z imprezy przeznaczono na FON.
Po zaciętej wrześniowej obronie Gdyni miasto zostało zdobyte przez wojska niemieckie. Początkowo używano staroniemieckiej nazwy Gdingen, ale jeszcze w 1939 zmieniono urzędowo nazwę na Gotenhafen. Rozpoczęło się wysiedlanie Polaków.
W tym roku 10 lutego przypada stulecie polskiej Gdyni i mijają 94 lata od nadania praw miejskich.

C.